علیرضا میرجلیلی وابسته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در برزیل درباره راهکارهایی برای حفظ و تقویت هویت ایرانی و اسلامی در میان ایرانیان خارج از کشور به ویژه در نسل‌های جدید، توضیح داد: در مدت زمان ماموریت ام، با ایرانیان مقیم برزیل ارتباط خوبی برقرار کرده ام و درباره پیشنهادات، دغدغه و مشکلات ایشان، نکات متعددی کسب کرده ام. بر این اساس، یکی از مهم ترین موضوعات در رابطه با حفظ هویت ایرانی- اسلامی، آموزش زبان و ادبیات فارسی  است.

وی ادامه داد: زبان فارسی کلید اصلی هویت ایرانی است. برگزاری جشن‌های ملی و مذهبی مثل نوروز، یلدا، عاشورا و نیمه‌شعبان، تقویت مراکز فرهنگی و خانه های فرهنگ ایران، تشکیل اتحادیه‌ها و انجمن‌های علمی، هنری و کارآفرینی میان جوانان ایرانی می‌تواند حس تعلق ایجاد کند. همچنین ایجاد گروه‌های خانوادگی برای آشنایی کودکان با فرهنگ ایرانی، آموزش، گسترش و احترام به ریشه های مشترک فرهنگی ایران هم می تواند در این مسیر، کارساز باشد.

میرجلیلی درباره سازوکارهایی که برای انتقال میراث فرهنگی و زبانی به طور مؤثر در بین ایرانیان خارج از کشور وجود دارد، گفت: ایجاد مدارس، کلاس‌های مجازی و کارگاه‌های زبان فارسی با روش‌های جذاب، داستان‌گویی، بازی و تولید محتوای چندرسانه‌ای برای کودکان و نوجوانان، راه‌اندازی خانه‌های فرهنگ یا انجمن‌های ایرانی در کشورهای مختلف که محل تجمع ایرانیان برای برگزاری برنامه‌های هنری، جشن‌ها و نشست‌های فرهنگی باشد، پیشنهاد می شود. تولید محتوا به زبان فارسی و حتی دو زبانه شامل فیلم کوتاه، پادکست، موسیقی و انیمیشن برای جوانان و نوجوانان. تقویت خانواده به‌عنوان حلقه اصلی انتقال فرهنگ هم توسط فرهیختگان ایرانی ساکن برزیل توصیه شده است.

وی ادامه داد: تشویق والدین به استفاده از زبان فارسی در خانه، برگزاری نمایشگاه‌های صنایع دستی، موسیقی سنتی، تئاتر و سینما به‌عنوان ابزار جذاب برای انتقال میراث فرهنگی، استفاده از فناوری‌های نوین، از دیگر موضوعاتی است که نیاز است توسط دیاسپورای ایرانی انجام شود. همچنین ساخت اپلیکیشن و کارتون به زبان فارسی به ویژه در مورد شخصیت‌های برجسته ایرانی، انجام نشست‌های فرهنگی، ارسال مطالب، چاپ و انتشار مجله فرهنگی جهت انعکاس اخبار فرهنگی مشترک بین دو کشور و ارسال به لیست انتشار سفارت و هم نکاتی بود که من در گفت‌وگو با ایرانیان مقیم برزیل، احصا کرده‌ام.

رایزن فرهنگی ایران در برزیل درباره چگونگی بهره مندی از ظرفیت‌های علمی، تخصصی و اقتصادی ایرانیان خارج از کشور در راستای پیشرفت و توسعه کشور گفت: ایجاد نهادها و سامانه‌های شفاف که ایرانیان خارج از کشور بتوانند بدون دغدغه امنیتی، حقوقی یا اداری با کشور ارتباط برقرار کنند و ایده‌ها و سرمایه‌های خود را به اشتراک بگذارند، راه‌اندازی پایگاه داده‌ای جامع از دانشمندان، پژوهشگران، کارآفرینان و متخصصان ایرانی مقیم خارج برای شناسایی دقیق ظرفیت‌ها و ایجاد شبکه ارتباطی میان آنان و نهادهای داخلی، ایجاد شوراها و شبکه‌های مشورتی، استفاده از ایرانیان نخبه به عنوان پل ارتباطی علمی–اقتصادی میان ایران و جهان، راه‌اندازی صندوقی ویژه برای سرمایه‌گذاری مشترک در طرح‌های زیرساختی، صنعتی و فناوری کشور با مشارکت ایرانیان مقیم خارج و دعوت به تدریس آنلاین و انتقال فناوری های روز به ایران؛ موضوعاتی است که قابل اجرا در این عرصه است.

میرجلیلی درباره راهکارهایی که برای تسهیل همکاری و مشارکت دیاسپورای ایرانی وجود دارد، بیان کرد: در این زمینه چند راهکار پیشنهاد شده است که عبارتند از: ایجاد بانک اطلاعاتی متخصصان ایرانی خارج و اتصال آنها به پروژه‌های داخل، اقناع فرهنگی و ایجاد حس هویت ملی و دینی و تقویت روحیه وحدت بین آحاد دیاسپورا و جلوگیری از تاثیرات مخرب افکار منحرف و وابسته به جریانات خاص، جلوگیری از تبلیغات مسموم فضای مجازی بر این جامعه و ایجاد کانال ارتباطی بین اعضا جهت تقویت هویت‌های مشترک.

وی درباره جایگاه ایرانیان خارج از کشور به عنوان سفیران فرهنگی و حامیان منافع ملی در صحنه بین‌المللی ابراز کرد: برای بهره مندی از این جایگاه ارزشمند و مهم لازم است که دست به هویت‌سازی فرهنگی، استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای، تضمین حقوق مادی و معنوی آن‌ها در صورت همکاری، درخواست از ایرانیان موفق برای معرفی چهره مثبت ایران در رسانه‌ها و دانشگاه‌ها بزنیم.

میرجلیلی همچنین گفت: یافتن افراد شاخصی که به نظر می رسد علاقه به کارهای فرهنگی دارند و تبیین و ترسیم چهره واقعی ایران کنونی برای مخاطبان خارج نشین در این میان، بسیار مهم است. همچنین لازم است که مقایسه صحیح از شرایط داخل و خارج از کشور برای تقویت حس میهن دوستی و همچنین انتقال تجارب موفق به داخل کشور بدون حس خود کمتر بینی و غربگرایی مفرط انجام شود.

وابسته فرهنگی ایران در برزیل درباره راهکارهایی که برای تعامل سازنده با این جامعه و رفع دغدغه‌های آن‌ها در ابعاد سیاسی و اجتماعی وجود دارد، گفت: ایجاد زمینه مناسب برای مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها از طریق شوراها و انجمن‌های مشورتی ایرانیان خارج، گوش دادن واقعی به دغدغه‌ها و نه صرفاً تبلیغ یا اطلاع‌رسانی یک‌طرفه و حمایت اجتماعی و شبکه‌سازی، رفع موانع حقوقی و سیاسی و تسهیل در ارائه خدمات، مواردی است که ایرانیان خارج از کشور، اغلب نیازمند آن هستند.

وی درباره نقش ایرانیان خارج از کشور در ایجاد همدلی و همبستگی در کشور بیان کرد: ایرانیان خارج از کشور می‌توانند کمک‌های مالی، تخصصی و معنوی در زمان بحران‌ها داشته باشند. ایجاد شبکه‌های حرفه‌ای و علمی میان داخل و خارج از کشور باعث همکاری‌های مشترک علمی و اقتصادی می‌شود. اجرای کمپین‌های خیریه مخصوصا در بحران ها  باعث همدلی می‌شود.

وابسته فرهنگی ایران در برزیل ادامه داد: استفاده صحیح از نقش ایرانیان خارج از کشور در بی اثر کردن تبلیغات بر ضد ایران عزیز و ایجاد لابی‌های قدرتمند در راستای نفوذ اجتماعی و سیاسی ایران در کشور های هدف و جلوگیری از اعمال قوانین و سیاست‌های ضد ایرانی توسط مخالفین و معاندین و ایجاد همبستگی بین شهروندان آن کشورها با جمهوری اسلامی ایران نیز در ایجاد همدلی و همبستگی بسیار موثر است.

میرجلیلی درباره چالش هایی که نمایندگان فرهنگی ایران در ارتباط با ایرانیان خارج از کشور و ارائه خدمات بیشتر به ایشان مواجه هستند، گفت: در این رابطه، چند موضوع مهم وجود دارد که می توان به محدودیت منابع مالی و انسانی برای برگزاری برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، بروکراسی پیچیده اداری که موجب کندی در تصویب و اجرای پروژه‌ها می‌شود، نبود هماهنگی کامل میان نهادهای مختلف فرهنگی، آموزشی و دیپلماتیک ایران، اشاره کرد.

وی ادامه داد: عدم دسترسی به بانک اطلاعات جامع و به‌روز از نخبگان، فعالان فرهنگی و دانشجویان ایرانی خارج از کشور، حساسیت‌های امنیتی و سیاسی که گاهی فعالیت‌های فرهنگی را محدود می‌کند و عدم دسترسی به نسل دوم و سوم ایرانی‌ها که بیشتر در فضای مجازی فعال‌اند تا در مراسم رسمی، دیگر چالش هایی است که نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در محل ماموریت خود با آن مواجه هستند.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی